Początki Nadrybia

Z niedawnych badań archeologicznych wynika, że Nadrybie było zamieszkiwane już bardzo dawno temu, u schyłku IV – tysiąclecia przed Chrystusem. Świadczy o tym znaleziony w 1999 r., z zbadany przez archeologów lubelskich grób skrzynkowy kultury amfor kulistych, wykonany z II płyt płaskowca sarmackiego.
W grobie odsłonięto pozostałości pochówku w postaci zachowanych w ziemi śladów po kościach. Badania wykazały, że zmarłemu włożono do grobu dwa naczynia i dwie siekiery wykonane z krzemienia.

Z kart historii …

Nazwa Nadrybie pochodzi prawdopodobnie stąd, iż wokół znajduje się wiele jezior bogatych w ryby. PIERWOTNIE NAZWA WSI I JEZIORA BRZMIAŁA NADRYB.
Wieś w 1252 r. była własnością opactwa sieciechowskiego, od XVII w należała do dóbr puchaczowskich, w 1819 r. przeszła na własność Skarbu Królestwa Polskiego, po czym znalazła się w posiadaniu Zofii z Czartoryskich Zamoyskich. W 1823 roku dobra te przekazała ona Marianowi Piramowiczowi.

W 1833 r. drogą działów rodzinnych wieś Nadrybie otrzymała Marianna Bogdanowiczowa, a po niej jeden z synów Jan Bogdanowicz.
Część Nadrybia, w której stał dwór Bogdanowicza przyjęło nazwę Nadrybie Dwór. Dzisiaj niestety nie ma już tego budynku, ale pozostała wspaniała lipowa aleja dojazdową licząca ponad 40 potężnych lip drobnolistnych.

Druga część swoją nazwę Nadrybie Ukaz nosi na pamiątkę nadania chłopom na podstawie „ukazu carskiego” uprawianych przez nich ziem. Trzecia część to Nadrybie Wieś.
Jan Bogdanowicz podzielił majątek między swoje dzieci, od których imion powstały nazwy okolicznych wsi: Janowica, Józefin, Bogdanka, Marianka, Stefanów.
W okresie powstania styczniowego w 1863 roku Nadrybie było terenem walk, w których zasłynął młody dziedzic. Po powstaniu Bogdanowiczowie byli zmuszeni do sprzedaży swoich włości, które nabyli koloniści niemieccy.
W 1891 roku Jan Bogdanowicz zmarł i został pochowany na cmentarzu parafialnym w Puchaczowie. Pozostałe dzieci: Katarzyna, Kazimiera, Zofia, Janina i Stefan mieszkali nadal w Nadrybiu, aż do l wojny światowej.
W latach 20-tych XX w na terenie ogrodu dworskiego w Nadrybiu w pobliżu alei lipowej postawiona została kaplica ewangelicka zwana przez polską ludność „kirchą”. Sam dwór ogrodami przeszedł w ręce niemieckiej rodziny Crottów.
Po II wojnie światowej dwór z folwarkiem kupiły rodziny Szelewickich i Delewskich, niestety w 1965 r. został on rozebrany.
Pamiątką z tamtych czasów są tylko dębowe drzwi gęsto nabijane stalowymi ćwiekami, które do dzisiaj służą właścicielom jako wstęp do ich domu.

Tereny cenne przyrodniczo znajdujące się w okolicy Nadrybia

Nadrybie leży na skraju terenów objętych ochroną prawną, oznacza to, że blisko nas żyje bardzo wiele cennych przyrodniczo gatunków roślin i zwierząt.
Mapka pokazuje rozmieszczenie obszarów objętych ochroną prawną na tle obszaru górniczego Lubelski Węgiel Bogdanka SA.

Po latach starań w maju 1990 r. W lutym 1994 r. powiększono obszar parku i obecnie wynosi on 9 647,73 ha.
Większość obszaru parku stanowią rozległe równiny torfowe urozmaicone jeziorami, stawami, sadzawkami, torfiankami. Dodatkowo przecinają je doliny dwóch rzek: Piwonii i Włodawki.
Elementem wyróżniającym ten obszar wśród wszystkich innych Parków Narodowych w Polsce są rozległe torfowiska. Lasy zajmują w parku 51 % jego powierzchni, łąki i bezleśne torfowiska około 37 %, grunty orne i wody powierzchniowe po około 6 %.

Flora Poleskiego Parku Narodowego jest bardzo bogata i różnorodna. Dotychczas wykazano występowanie 257 gatunków glonów, 127 mszaków, 928 roślin naczyniowych, 286 grzybów i 154 porostów.

Fauna jest słabo zbadana, ponieważ dotychczas zarejestrowano występowanie tylko 570 gatunków zwierząt.
Z ssaków zasiedla te tereny 35 gatunków, m.in. łosie, jelenie, sarny, dziki, borsuki, wilki, lisy, kuny, jenoty, zające, nietoperze, żółwie błotne.

Park Krajobrazowy Pojezierze Łeczyńskie został utworzony w 1990 r. Charakteryzuje się podmokłymi terenami, gdzie dominują jeziora, torfowiska i stawy. Powierzchnia parku wynosi 11 816 ha.
Ze znajdujących się tu jezior najwyższe walory ekologicznej posiadają: Uściwierz, Piaseczno, Brzeziczno, Łukietet, Czarne, Gościenieckie. Zbiorowiska leśne zajmują 32,2 % powierzchni parku, łąkowe 21,1 % a torfowiska otwarte i natorfowe oraz zbiorowiska zaroślowe 2,3 %.

Jezioro Nadrybie znajdujące się na terenie tego parku jest jeziorem eutroficznym wokół którego zachowały się najcenniejsze zbiorowiska torfowe. Występuje tu wiele rzadkich gatunków roślin, takich jak: widłak torfowy, brzoza niska, wierzba lapońska, aldrowanda pęcherzykowata, wąkrota zwyczajna, rosiczki, gnidosz królewski, goryczka wąskolistna, kruszczyk błotny, storczyk szerokolistny i wiele innych.

W parku występują gadożer, bocian czarny oraz żuraw – ptaki zagrożone wymarciem, wpisane na czerwoną listę gatunków. Wśród gadów spotykany jest bardzo rzadki w innych regionach kraju żółw błotny z płazów ropucha zielona z rzadkich ssaków bóbr i łoś. Poleski Park Narodowy, Park Krajobrazowy, Pojezierze Łęczyńskie i Sobiborski Park Krajobrazowy mają wejść w skład Międzynarodowego Rezerwatu Biosfery „Polesie”.

Rezerwat ten znajdowałby się na terenie 3 państw: Polski, Białorusi i Ukrainy byłby drugim takim obiektem na świecie.

Teksty i zdjęcia zaczerpniete z biuletynu „Nadrybie i okolice”